އިސްލާމްދީނުގައި ނަބިއްޔާ ﷺ އަށްފަހު އެންމެ މަތިވެރި މަޤާމެއް ލިބިގެންވަނީ އެކަލޭގެފާނުގެ އަހުލުބައިތުންނާއި ޞަޙާބީންނަށެވެ. މިއީ ޤުރުއާނާއި ސުންނަތުން ސާބިތުވެގެންވާ ޙަޤީޤަތެކެވެ. އަދި އުއްމަތުގެ ޢިލްމުވެރިން އިއްތިފާޤުވެ ވަޑައިގެންފައިވާ ކަމެކެވެ. މިއަދު ހުކުރު ޚުޠުބާގައި މިކަންކަމުގެ މައްޗަށް ވަރަށް ތަފްސީލްކޮށް އަލިއަޅުވާލާފައި ވެއެވެ. ތިރީގައި މި ހިމަނާލަނީ ޚުޠުބާގެ ޖުމްލަ ޚުޞާއެކެވެ.

ޞަޙާބީންގެ މަތިވެރިކަން

Ad by Hajj Corporation

ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ޤުރުއާނުގައި ޞަޙާބީންގެ މަޤާމު މަތިވެރިކުރައްވާފައިވެއެވެ. އެ ބޭކަލުންނަކީ ﷲ އެ ބޭކަލުންނަށް ރުހިވޮޑިގެންވާ އަދި އެ ބޭކަލުން ﷲ އަށް ރުހިވަޑައިގެންފައިވާ ބޭކަލުންނެވެ. އަދި އެ ބޭކަލުންނަށް ސުވަރުގޭގެ ވަޢުދު ދެއްވާފައިވެއެވެ.

އަހުލުބައިތުންގެ މަތިވެރިކަން

ނަބިއްޔާ ﷺ ގެ އަހުލުބައިތުންނަކީ އިސްލާމްދީނުގައި ޚާއްޞަ މަޤާމެއް ލިބިގެންވާ ބޭކަލުންނެވެ. ﷲ ތަޢާލާ ޤުރުއާނުގައި އެ ބޭކަލުންގެ މައްޗަށް ޞަލަވާތް ކިޔެވުމަށް އަމުރުކުރައްވާފައިވެއެވެ. އަދި އެ ބޭކަލުންނަކީ ރިޖްސުން ޠާހިރުކުރެވިގެންވާ ބޭކަލުންކަމުގައި ބަޔާންކުރައްވާފައިވެއެވެ.

އެންމެ މާތް ޤަރުނު

އެ ބޭކަލުންނަކީ އެންމެ މާތްވެގެންވާ ޤަރުނުގެ އެންމެ ހެޔޮވެގެންވާ ބޭކަލުންކަން އަންގަވައި ނަބިއްޔާ ﷺ ޙަދީޘްކުރައްވައިފައި ވެއެވެ. (خَيْرُكُمْ قَرْنِيْ، ثُـمَّ الَّذِيْنَ يَلُوْنَـهُمْ، ثُـمَّ الَّذِيْنَ يَلُوْنَـهُمْ)[1] މާނައީ: "ތިޔަބައިމީހުންގެ ތެރެއިން އެންމެ ހެޔޮ ވެގެންވާ ބަޔަކީ ތިމަންކަލޭގެފާނުގެ ޤަރުނުގެ މީހުންނެވެ. ދެން އެއަށްފަހު އައި މީހުންނެވެ. ދެން އެއަށްފަހު އައި މީހުންނެވެ." މި ޙަދީޘުގައި ތިޔަބައިމީހުންގެ ތެރެއިން އެންމެ ހެޔޮވެގެންވާ ބަޔަކީ ތިމަންކަލޭގެފާނުގެ ޤަރުނުގެ މީސްތަކުން ކަމަށް އޮތް ބަސްފުޅުގެ މުރާދުކަމުގައި ޢިލްމުވެރީން ބަޔާންކުރައްވަނީ، އެއީ ނަބިއްޔާ zއާ ބައްދަލުވެ އެ ކަލޭގެފާނަށް އީމާންވީ އެ ކަލޭގެފާނު ޞަޙާބީންނެވެ.[2] ابْنُ مَسْعُوْد رَضِيَ اللّٰه عَنْه ވިދާޅުވިއެވެ. "ހަމަކަށަވަރުން، ﷲ އެ ކަލާނގެ އަޅުތަކުންގެ ހިތްތަކަށް ބައްލަވައިވޮޑިގެންނެވިއެވެ. ދެން މުޙައްމަދު zގެ ހިތްޕުޅަކީ އަޅުތަކުންގެ ހިތްތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ ހެޔޮވެގެންވާ ހިތްޕުޅުކަމުގައި ދެކެވޮޑިގަތެވެ. ފަހެ، އެ ކަލާނގެ އެ ކަލޭގެފާނު ޚިޔާރުކުރައްވައި، އެ ކަލާނގެ ރިސާލަތާއިގެން ފޮނުއްވިއެވެ. ދެން އޭގެ ފަހުގައި އެހެން އަޅުތަކުންގެ ހިތްތަކަށް ބައްލަވައިވޮޑިގެންނެވިއެވެ. ފަހެ، އެ ކަލޭގެފާނުގެ ޞަޙާބީންގެ ހިތްޕުޅުތަކަކީ އަޅުތަކުންގެ ހިތްތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ ހެޔޮ ވެގެންވާ ހިތްޕުޅުތައްކަމުގައި ދެކެވޮޑިގަތެވެ. ފަހެ، އެ ކަލާނގެ އެ ބޭކަލުން، އެ ކަލާނގެ ނަބިއްޔާގެ ވަޒީރުންކަމުގައި ލެއްވިއެވެ. އެ ބޭކަލުން އެކަލާނގެ ދީނަށް ޓަކައި ހަނގުރާމަކުރެއްވިއެވެ.

ނަބިއްޔާ ﷺ ޙަދީޘްކުރައްވާފައިވާ ގޮތުގައި އެންމެ މާތްވެގެންވާ ޤަރުނަކީ އެކަލޭގެފާނުގެ ޤަރުނެވެ. އެއަށްފަހު އެ ޤަރުނަށް ޖެހިގެން އައި ޤަރުނެވެ. އަދި އޭގެ ފަހުން އައި ޤަރުނެވެ. މިއީ ޞަޙާބީންނާއި ތާބިޢީންނާއި ތަބަޢަ ތާބިޢީންގެ ޒަމާނެވެ.

އަހުރެމެންގެ ވާޖިބު

އަހުރެމެންގެ މައްޗަށް ވާޖިބުވެގެންވަނީ ޞަޙާބީންނާއި އަހުލުބައިތުންނަށް ލޯބިކުރުމެވެ. އެ ބޭކަލުންގެ މަޤާމު މަތިވެރިކޮށް، އެ ބޭކަލުންނަށް އިޙްތިރާމްކުރުމެވެ. އަދި އެ ބޭކަލުންނަށް ކުޑައިމީސްކޮށް ހަދާ މީހުންގެ ކިބައިން ބަރީއަވުމެވެ.

ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސުންނީ ޢަޤީދާ

ދިވެހިރާއްޖެއަކީ އެއްހާސް އަހަރަށްވުރެ ގިނަ ދުވަހު ސުންނީ މުސްލިމު ޤައުމެއްގެ ގޮތުގައި ދެމިއޮތް ޤައުމެކެވެ. މި މުއްދަތުގައި ދިވެހި ޢިލްމުވެރިން އަބަދުވެސް ޞަޙާބީންނާއި އަހުލުބައިތުންގެ މަޤާމު މަތިވެރިކޮށް، އެ ބޭކަލުންނަށް އިޙްތިރާމްކުރައްވާފައިވެއެވެ.

ނިންމުން

ޞަޙާބީންނާއި އަހުލުބައިތުންނަކީ އިސްލާމްދީނުގައި މަތިވެރި މަޤާމެއް ލިބިގެންވާ ބޭކަލުންނެވެ. އެ ބޭކަލުންނަށް ލޯބިކޮށް، އިޙްތިރާމްކުރުމަކީ ކޮންމެ މުސްލިމެއްގެ މައްޗަށްވެސް ވާޖިބުވެގެންވާ ކަމެކެވެ. އަދި އެ ބޭކަލުންގެ ނަމޫނާއިން ފިލާވަޅު ލިބިގަތުމަކީ އަހުރެމެންގެ މައްޗަށް ލާޒިމްވެގެންވާ ކަމެކެވެ.

• ޚުޠުބާ އެއްކޮށް ވިދާޅުވުމަށް ކްލިކް ކޮށްލައްވާ!